کد مطلب:29480 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:55

گنجینه پرسمان » اعتقادات

آيا علم غسب ازلي خدا به بهشتي يا جهنمي شدن افراد موجب جبر نميشود

بلي، خداوند از قبل به همه اعمال، آگاه استو

ممكن است شما شبهه كنيد كه پس اين جبر است

در پاسخ عرض ميكنيم علم غيب ازلي مستلزم جبر

نيست. زيرا:

1) اولا زماني علم خدا مستلزم جبراست كه در رتبه

فاعلي اعمال ما قرار داشته باشد. يعني، چون او

ميداند، كاري را انجام بدهيم، نه اينكه چون ما

چنين ميكنيم او بداند. درحالي كه واقعيت از قسم

دوم است و اگر ما به اختيار خود كار ديگري

ميكرديم، خدا نيز علمش به همين كار ديگر تعلق

ميگرفت.

2) علم قبلي خداوند به افعال ما شبيه علم ديگران

در زمان حال انجام است. يعني، همينطور كه اگر ما

در برابر شما كاري انجام دهيم و شما باديدن اين

عمل درآن حال بدان آگاهي يابيد، هيچ كس

نميگويد چون شما ميدانيد پس عمل ما جبري

است. علم قبلي خداوند نيز چنين است. زيرا

خداوند موجود زماني نيست و زمانهاي قبل و حال

و آينده همه نزد او يكسان حاضرند. از اينرو قبل و

بعد از طرف ما ونسبت به ماست، ولي او كه خود

خالق زمان و مكان است نسبتي بازمان ندارد و تمام

هستي و همه زمانها و مكانها نزد او يكسان

حاضرند. لذا اينكه ميگوييم از قبل ميدانست با

اين كه بگوييم الان ميداند در رابطه با خدا يكسان

است. خواجه نصير طوسي در پاسخ به كسي كه

گفته بود:

من مي خورم و هر كه چو من اهل بودمي خوردن من به نزد وي سهل بود

مي خوردن من حق زازل ميدانست گرمي نخورم علم خدا جهل بود

گفت :

علم ازلي علت عصيان بودننزد عقلا زغايت جهل بود